آیین افتتاحیه کتابخانه هوشمند دانشگاه امام صادق (ع) (گزارش تصویری در اینجا) پیش از ظهر امروز دوشنبه (5 مهرماه) با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سعید مهدوی کنی، رئیس دانشگاه امام صادق (ع)، مجید جراح، مدیرعامل شرکت پارس آذرخش، عادل پیغامی، معاون پژوهشی این دانشگاه، علی رضا ادواری، مدیر توسعه کسب و کار شرکت پارس آذرخش، محمد هاشمی، رئیس کتابخانه جامعه المصطفی، سعید رضایی شریف‌آبادی، عضو هیأت مدیره انجمن کتابداران ایران و رئیس دانشکده علوم تربیتی دانشگاه الزهرا ، دکتر سیدمجید امامی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و تعدادی از مدیران و مسولان کتابخانه‌های دیگر کشور در تالار آیت‌الله مهدوی کنی(ره) دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.
فرایند امانت کتاب با کتابخانه هوشمند
در آغاز مراسم علیرضا ادواری گفت: با همکاری مشترک شرکت پارس آذرخش و دانشگاه امام صادق(ع) در سال 95 و همزمان با سال تحصیلی جدید کتابخانه هوشمند مبتنی بر سیستم RFID سه بعدی پیاده‌سازی شده است. شرکت پارس آذرخش در حوزه تولید نرم‌افزار کتابخانه‌ای 28 سال سابقه دارد و با بیش از 4 هزار نفر ساعت موفق شده هزینه‌های تولید خود را در مقایسه با نمونه‌های خارجی کاهش دهد.
وی در تشریح ویژگی‌های کتابخانه هوشمند دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: با کمک فرکانس رادیویی شناسایی خودکار بین اشیاء صورت می‌گیرد و همه منابع موجود را با توجه به تگ‌های شناسایی شده ثبت می‌کند. از مزایای کتابخانه هوشمند می‌توان به دسترسی دانشجو به انواع کتاب بدون نیاز به حضور در کتابخانه، تمدید و بازگشت خودکار اشاره کرد. علاوه بر این سیستم RFID مانع از ایجاد صف‌های طولانی در کتابخانه می‌شود. ارتقای کمی و کیفی و امنیت بالای داده‌ها از دیگر مزایای این سیستم است.
مدیر توسعه کسب و کار شرکت پارس آذرخش افزود: کتابخانه هوشمند مانع از بروز اشتباهات احتمالی از سوی دانشجو در فرایند امانت کتاب می‌شود. سیاهه‌نویسی و تهیه فهرست از منابع کتابخانه ظرف چند ساعت با این سیستم امکان‌پذیر است. به عبارت دیگر مدیریت شلف‌خوانی به تهیه فهرستی از دهها هزار منبع کتابخانه‌ای را امکان‌پذیر می‌کند. RFID همچنین به اعضا کمک می‌کند تا با قرائت‌خوان کتابی را که در جای اصلی خود قرار ندارد پیدا کنند.
کتابخانه همچنان قلب دانشگاه است
در ادامه عادل پیغامی گفت: هرچند که منابع اطلاعاتی فضای مجازی سیری کاذب برای پژوهشگران ایجاد کرده است کتابخانه همچنان قلب دانشگاه به حساب می‌آید. در طول سه سال گذشته بهره‌وری از کتابخانه دانشگاه با اجرای فاز نخست ارتقای کتابخانه 7 برابر شده است. علاوه بر این با کاهش کارشناسان و اداره‌های مختلف معاونت پژوهشی موفق به بهره‌وری هزار و 400 درصدی شده‌ایم.
وی افزود: ایستگاه‌های دریافت اطلاعات آفلاین کتابخانه از 30 به 120 ایستگاه و شیفت دو کتابخانه به ساعت 11 شب افزایش پیدا کرده است. دانشجویان همچنین در ایام امتحانات می‌توانند 24 ساعته از خدمات کتابخانه استفاده کنند.
بدل شدن قفسه‌خوانی به فرایندی روزانه
پیغامی ادامه داد: سیاهه‌برداری از منابع کتابخانه از 18 سال گذشته صورت نگرفته بود و با پیاده‌سازی سیستم RFID سیاهه‌برداری در طول 18 ماه امکان‌پذیر شده و علاوه بر این قفسه‌خوانی به فرایندی روزانه بدل شده است.
این مقام مسئول در دانشگاه امام صادق (ع) اظهار کرد: برای پیاده‌سازی سیستم RFID در کتابخانه دانشگاه دوهزار ساعت مطالعه و 4هزار نفر ساعت فعالیت صورت گرفته است. همچنین برای کتابخانه هوشمند این دانشگاه 180 ساعت زمان برای بازدید از کتابخانه‌های صاحب این فناوری صرف شده است. در طول تابستان در کمتر از 40 روز کار جمعی با همکاری شرکت پارس آذرخش موفق به ایجاد کتابخانه هوشمند دانشگاه امام صادق (ع) شدیم. نگهداری از این سیستم با همکاری این مجموعه نیز درونی شده است.
تبدیل کتابخانه به ابزاری در دست استاد
پیغامی افزود: در سال 95 فاز دوم هوشمندسازی را تکمیل خواهیم کرد همچنین سیستم ابری برای ارایه خدمات بیشتر در دستور کار است. استفاده از پایگاه اطلاعاتی دانشگاه امام صادق(ع) در طول سه سال گذشته 4 برابر شده است. به طوری که در نیمه نخست سال 95 استفاده از این پایگاه برابر با کل سال 92 است. منابع کتابخانه دیجیتال دانشگاه امام صادق(ع) در سال 96 به 60هزار منبع افزایش خواهد یافت.
معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع) گفت: در سال 96 افتتاح کتابخانه فعال را خواهیم داشت، کتابخانه فعال در موضوعات بازاریابی و به عبارتی دیگر مساله‌سازی تمرکز دارد. کتابخانه باید به ابزاری در دست استاد تبدیل شود. برگزاری نمایشگاه به صورت هفتگی و نقد و بررسی کتاب در سال 96 در کتابخانه فعال از دیگر برنامه‌های دانشگاه است.
برگشتن به کتاب در حوزه آموزش و پژوهش
دکتر امامی نیز در این نشست گفت: باید در جایگاه کتابخانه به عنوان عاملی در افزایش بینش بازنگری کنیم. در کتابخانه‌های بزرگ اسلامی در قرون گذشته موقوفه‌هایی مانند اطعام و سیراب‌کردن مراجعه‌کنندگان به کتابخانه وجود داشت. دانشگاه‌های بزرگ خود را با کتابخانه‌های بزرگ به رخ دنیا می‌کشند.
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) افزود: کتاب شرط معلمی است چرا که همیشه ما فقط موظف به بیان دانسته‌های خود نیستیم بلکه باید یاد بگیریم. یکی از مشکلات ما در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا تدریس بدون معرفی کتاب است. ما به ازای هر تخصص باید به ایجاد یک کتابخانه مجازی اقدام کنیم. امیدواریم که در حوزه آموزش و پژوهش به کتاب برگردیم.
برگرفته از خبرگزاری ایبنا
